Elektronik (Direkt) Ateşleme Sistemi
Bağımsız elektronik ateşleme sisteminin görevi, yanma odasına alınan hava – yakıt karışımının en uygun anda buji ile ateşleyerek yanmayı başlatmak için gerekli avansı vermektir.
Bağımsız elektronik ateşleme sisteminde her silindir için ayrı bir ateşleme bobini kullanılmıştır, ateşleme bobinin içerisinde ateşleyici ünite, primer ve sekonder sargılar ve direkt bujiye bağlanabilirler.
Bağımsız elektronik ateşleme sisteminde buji kablosu yoktur. Bujinin tepesinde bulunan ateşleme bobinlerini 12 V ve sinyal akımıyla besleyen elektrik kablosu ve soket vardır.
Her silindire ait bobin primer devresinin kontrolü, motor kontrol ünitesine (ECU) bağlanmıştır.
ECU, motorun o anki çalışma koşullarına göre en uygun ateşleme avansını belirleyerek sırası gelen silindir bobininin primer devre akımını keser ve bobinin sekonder devresinde yüksek gerilimin oluşmasını sağlar. İlgili silindirin zamanlaması, eksantrik mili üzerinde bulunan zamanlama (faz) sensörü ve krank milinden alınan Ü.Ö.N. ve devir sinyali ile belirlenir.
Hangi Sensörler Kullanılır ?
Motorun ateşleme sistemini ve ateşleme avansını kontrol edip çalıştıran ECU bu işi, çeşitli sensörlerden bilgiler alarak ve bu bilgilere göre hafızasındaki programı uygulayarak yapar. Ateşleme sistemi çalıştırılırken ve avans düzenlenirken; krank mili konum sensörü, eksantrik mili konum sensörü, vuruntu sensörü, gaz kelebeği konum sensörü, hava akış ölçer (debimetre) ve motor soğutma suyu sıcaklık sensöründen anlık olarak bilgiler, elektronik kontrol ünitesine iletilir ve yorumlanır.
Ateşleme Sisteminin Parçaları Nelerdir?
Akü, her buji için ateşleme bobinleri, ateşleme bobinlerinde bulunan ateşleyici elektronik devreler, ateşleme bobinlerine bağlı besleme ve sinyal kabloları, ECU, sensörler…
Elektronik Ateşleme Sisteminde Elektronik Avans Nasıl Verilir?
Elektronik avans, tertibatında ateşleme avansı, sensörlerin verdiği bilgiler ışığında ECU tarafından belirlenir.
Sensörlerin Görevleri
Devir ve Ü.Ö.N. sensörü : Volan arkasındaki dişliden ya da krank mili kasnağı üzerinden motor devri ve Ü.Ö.N. bilgisi alınır.
Mutlak basınç sensörü : Emme manifoldu üzerinden emme manifoldu vakum değeri alınır.
Gaz kelebeği konum sensörü : Motorun rölanti ve üst hızlarda çalışma bilgisi alınır.
Giren hava sıcaklık sensörü : Emme manifolduna giren havanın sıcaklık bilgisi alınır.
Motor soğutma suyu sıcaklık sensörü : Motor soğutma suyu sıcaklığı bilgisi alınır.
Vuruntu sensörü : Motordaki ateşleme vuruntusu olup olmadığnın bilgisi alınır.
Elektronik kontrol ünitesinde her duruma, yani her devir sayısına ve yük noktasına ait yakıt tüketimi ve egzoz gazları için en uygun ateşleme noktaları programlanmıştır. ECU, giriş sinyallerini alır ve ateşleme tanıma alanından gerekli ateşleme açısını hesaplar. Ardından çıkış sinyalini kumanda cihazının son kademesine gönderir, bu ise ateşleme bobininin primer devresini kumanda ederek avansı en uygun değere ayarlar. Ateşleme (avans) ayarı ve ateşleme hareketinin bitirilmesi, elektronik kumanda cihazı tarafından yapılır.
Ateşleme Sisteminin Avantajları Nelerdir ?
- Buji kıvılcım gücü çok daha iyidir, 40.000 volt gerilim üretebilir. İyi kıvılcım, iyi yanma demektir.
- Ateşleme avansı elektronik olarak ayarlandığı için, mükemmel hassaslıkta avans verilebilir, daha iyi avans daha az yakıt, daha fazla motor performansı demektir.
- Klasik ateşleme sisteminde bulunan ve mekanik olarak çalışan, sürtünen parçaları yoktur.
- Daha az arıza yapar ve bakım gerektirmez.
- Buji tırnak aralığı daha fazladır. (0,8 mm – 1,1 mm) Daha fazla buji tırnak aralığı, daha uzun kıvılcım atlaması daha iyi yanma (daha büyük alev çekirdeği) ve performans demektir.
Elektronik Kontrol Ünitesinde her duruma, yani her devir sayısına ve yük noktasına ait yakıt tüketimi ve egzoz gazları için en uygun ateşleme noktaları programlanmıştır. ECU, giriş sinyallerini alır ve ateşleme tanıma alanından gerekli ateşleme açısını hesaplar. Ardından çıkış sinyalini kumanda cihazının son kademesine gönderir, bu ise ateşleme bobininin primer devresine kumanda ederek avansı en uygun değere ayarlar.
Ateşleme (avans) ayarı ve ateşleme hareketinin bitirilmesi, elektronik kumanda cihazı tarafından yapılır.
